کتاب چگونه دیگران را روانکاوی کنیم / شمعدونی

کتاب چگونه دیگران را روانکاوی کنیم؟ به ما می‌آموزد با تحلیل رفتار دیگران از خود در برابر دروغ‌گویان و سودجویان محافظت کنیم. خواندن این کتاب سرنخ‌هایی از رفتار دیگران به ما می‌دهد که ما را به کشف حقیقت راهنمایی می‌کند. 

ما تبدیل به کارآگاهان جنایی و بازپرس‌های خبره‌ای می‌شویم که می‌توانیم صداقت دیگران را ارزیایی کنیم. ما از طریق شناسایی تیپ‌های شخصیتی، حرکات بدن، جهت نگاه‌ها، شیوه بیان، ساختار و جمله‌بندی واژگان، حرکات غیر ارادی و نامحسوس بدن و دقت در جزییاتی از این دست، به چنین موفقیتی دست پیدا می‌کنیم. هرچند نباید از یاد ببریم که فقط خواندن این کتاب کافی نیست و تسلط بر دانسته‌های کتاب با تمریناتی که در هر فصل گفته شده ممکن می‌شود.

علم روانشناسی طی دهه های اخیر با این رویکرد که اساسا چرا انسان دروغ می‌گوید و دلایل دروغگویی او چیست به طرح ریشه‌های این موضوع در لایه‌های پنهان روح و روان و ناخودآگاه انسان پرداخته است. این رویکردها به طرح مباحثی چون تاثیر عدم امنیت روانی، اضطراب، دودلی و کمبود اعتماد به نفس برروان انسان منجر شده و این موضوعات و موضوعاتی از این دست به عنوان دلایل دروغگویی معرفی شده اند. بنابراین هرچه فرد در شرایط اجتماعی امن تر و سالم تری زندگی کند، احتمال دروغگویی نیز در او کاهش پیدا می کند.

رویکرد دیگری که در حوزه روانشناسی نسبت به دروغ‌گویی پدید آمد، رویکرد تحلیل رفتار متقابل بود. در این رویکرد ما می توانیم رفتارهای ناخودآگاه انسان را تحلیل کرده و به این نتیجه برسیم که او به ما دروغ می‌گوید یا خیر. این رویکرد تحت عنوان زبان بدن توسعه پیدا کرد و کارشناسانی به عنوان تحلیلگران زبان بدن معرفی شدند. هرچند این تکنیک‌ها در طول سالیان متمادی از سوی مفتش ها و کارآگاهان مورد استفاده قرار می‌گرفت اما همه این فنون امروزه زیر چتر حوزه‌ای به نام زبان بدن جمع شده است که آحاد افراد جامعه می‌توانند از مواهبش بهره‌مند شوند. در دنیای پیچیده امروز ما موقع خرید یک کالا با فروشنده‌ای رو به رو می‌شویم که برای اثبات راستگویی خویش قسم می‌خورد، در محل کار با همکارانی رو به رو می شویم که نمی‌دانیم تا چه اندازه با ما رو راست هستند. 

در روابط عاطفی و عاشقانه‌ای قرار می‌گیریم که نمی دانیم تا چه اندازه می توانیم به آن‌ها اعتماد کنیم. در حقیقت ما در طول شبانه روز در تعاملات اجتماعی در حال ارزیابی افرادی هستیم که با آنها تعامل داریم، در حالی که ابزار مناسبی برای تحلیل در اختیار نداریم. گاهی بر حس ششم تکیه می کنیم و گاهی تجربه پیشینی را چاشنی تحلیل قرار می‌دهیم در صورتی که ممکن است با قضاوتی عجولانه و یا منفی به خطا رفته باشیم. تکنیک های زبان بدن به ما کمک می کنند، تا سلاحی مجهز برای تحلیل و ارزیابی طرف مقابل را در اختیار داشته باشیم.